ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ τις ΠΡΟΕΠΙΛΟΓΕΣ

Για να ενδυναμώσετε την ψηφιακή σας ευημερία

Κατεβάστε και εκτυπώστε αυτόν τον οδηγό

Πότε ήταν η τελευταία φορά που «βγήκατε απ’ την πρίζα» και δεν αγγίξατε κάτι τεχνολογικό για μια μέρα ή τουλάχιστον για μια ώρα;

Αν είστε συνεχώς online, δεν είστε μόνοι. Ένας μέσος άνθρωπος αγγίζει, κάνει κλικ και swipe στο τηλέφωνό του πάνω από 2,600 φορές την ημέρα (source). Αν κάνετε κάτι τέτοιο τόσο συχνά, θα θέλετε αυτό να αξίζει. Πώς μπορείτε να είστε σίγουροι ότι ο χρόνος που περνάτε στη συσκευή σας είναι ποιοτικός;

Ξεκινήστε γνωρίζοντας ότι η ακαταμάχητη έλξη προς την τεχνολογία δεν είναι δικό σας λάθος! Είτε το πιστεύετε είτε όχι, οι αγαπημένες εφαρμογές και ιστοσελίδες είναι σχεδιασμένες με τέτοιο τρόπο ώστε η κάθε λειτουργία, το κάθε χρώμα και ο κάθε ήχος να έχει ‘τελειοποιηθεί’ για να σας κρατάει αγκιστρωμένους, πεπεισμένους να επιστρέφετε για περισσότερο.

Οι εφαρμογές και οι ιστοσελίδες είναι επίσης σχεδιασμένες για να σας οδηγούν εκεί που αυτές νομίζουν πως πρέπει να πάτε. Κουμπιά δίνουν έμφαση σε επιβεβαιώσεις και κείμενα είναι γραμμένα με τρόπους υπερβολικά πειστικούς. Ακόμη και τα media είναι ολοένα και περισσότερο σχεδιασμένα για να τραβάνε την προσοχή σας μέσω εντυπωσιακών πρωτοσέλιδων και οπτικών.

Θέλετε να βρείτε μια πιο υγιή ισορροπία ανάμεσα στην online και offline ζωή σας; Σε αυτή την ενότητα του Data Detox θα μάθετε περισσότερα.

Εδώ, θα μάθετε πως να διακρίνετε τον θόρυβο και πως να είστε σίγουροι ότι η τεχνολογία σας ανυψώνει και δεν σας κρατάει πίσω. Δεν υπάρχει «σωστή» απάντηση στο πόσο πολύ (ή λίγο) είναι σωστό να χρησιμοποιείτε τις συσκευές σας. Ξεκινήστε οπουδήποτε νιώθετε άνετα και πάρτε το από εκεί.

Ας ξεκινήσουμε!


1. Να εχετε την προσοχη σας ΣΤΗΝ παρουσα ΣΤΙΓΜΗ

Αυτή η συμβουλή είναι πιο δύσκολη απ’ ό,τι ακούγεται. Το να παραμένεις στην στιγμή απαιτεί καθημερινή εξάσκηση. Είναι σαν ένας μυς στον εγκέφαλό σας τον οποίο πρέπει να εξασκείτε τακτικά για να χτίσετε τη δύναμή του. Ξεκινήστε με το να παρατηρήσετε τη σχέσης σας με την τεχνολογία που χρησιμοποιείτε.

Πόση ώρα περνάτε στο τηλέφωνό σας;

Αν η απάντηση δεν σας προκαλεί χαρά υπάρχουν ρυθμίσεις και τεχνικές που μπορείτε να ακολουθήσετε για να ανακτήσετε τον έλεγχο πάνω στη χρήση της τεχνολογίας.

Αν στόχος σας είναι να περνάτε λιγότερο χρόνο στο Facebook, το Instagram ή το Snapchat, αλλάξτε τις ρυθμίσεις και τα δικαιώματα αυτών των εφαρμογών έτσι ώστε να δουλεύουν καλύτερα για εσάς. Κάποιες εφαρμογές όπως το Instagram έχουν μια επιλογή με την οποία η εφαρμογή ευγενικά σας υπενθυμίζει πώς φτάσατε το ημερήσιο χρονικό σας όριο.

Instagram:

  • Προφίλ →
  • logo μενού →
  • Ρυθμίσεις
  • Λογαριασμός
  • Η Δραστηριότητά σας
  • Ορισμός Καθημερινής Υπενθύμισης

Αν θεωρείτε ότι το τηλέφωνο σας διακόπτει τις διά-ζώσης συζητήσεις σας με κουδουνίσματα, βόμβους ή αναλαμπές, μπορείτε να το σιγάσετε προσωρινά, να το τοποθετήσετε με την οθόνη προς τα κάτω ή ακόμη να το κρύψετε στην τσέπη ή την τσάντα ώστε να μην είναι στο οπτικό σας πεδίο.

Επίσης, υπάρχουν εφαρμογές οι οποίες σας βοηθούν να μετρήσετε την χρήση σας. Τα Android και τα iPhone παρέχουν πλέον τρόπους ελέγχου των συνήθειων σας. Για παράδειγμα: η εφαρμογή Ψηφιακή Ευημερία της Google αλλά και η Ενημέρωση iOS.

Αυτές οι υπηρεσίες θα σας πουν πόσο συχνά κοιτάτε το τηλέφωνό σας και παρέχουν ρυθμίσεις που μπορούν να σας βοηθήσουν στον έλεγχο της χρήσης.

Για περισσότερες συμβουλές, δείτε την ενότητα «Παραμείνετε στη Στιγμή (Ακόμη και με το Τηλέφωνο σας)»


2. Βρείτε τα Σχεδιαστικά Τρικ

Ο πειστικός σχεδιασμός (persuasive design), επίσης γνωστός ως «τα μαύρα μοτίβα»(dark patterns), είναι designs βασισμένα πάνω στην ανθρώπινη ψυχολογία τα οποία χρησιμοποιούνται για να σας εξωθήσουν να γραφτείτε κάπου, να αγοράσετε κάτι ή να δώσετε περισσότερες προσωπικές πληροφορίες από όσες νομίζετε ή προτίθεστε.

Κοινές σχεδιαστικές παροτρύνσεις μπορεί να περιλαμβάνουν την χρήση συγκεκριμένων χρωμάτων, την τοποθέτηση των κουμπιών, ασαφή κείμενα ή ελλιπείς πληροφορίες. Μερικές φορές αυτά τα τρικ είναι προφανή, ωστόσο άλλες φορές είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν. Μπορεί ήδη να έχετε συναντήσει κάποιες από αυτές όταν εγγράφεστε για μία συνδρομή είτε όταν κάνετε ηλεκτρονικές αγορές.

Ο λόγος που βλέπετε αυτά τα σχεδιαστικά τρικ παντού είναι επειδή δουλεύουν - μας καταφέρνουν να κάνουμε κλικ, εγγραφές, να αγοράζουμε πιο συχνά και συνεχώς να επανερχόμαστε.

Όσο περισσότερο γνωρίζετε τις προτροπές και τους λεπτούς χειρισμούς που ενσωματώνονται στις ιστοσελίδες που χρησιμοποιείτε, τόσο περισσότερο εξοικειωμένοι και πληροφορημένοι θα γίνετε.

Υπάρχει μια πλειάδα πραγμάτων που μπορείτε να κάνετε για να είστε πιο έξυπνοι από τις εφαρμογές σας.

Αναγνωρίστε πότε κάποια εφαρμογή σας προτρέπει να πραγματοποιήσετε μια ενέργεια: Το πρώτο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι απλά να έχετε επίγνωση της χρήσης αυτών των τεχνικών. Διαβάστε για τα διαφορετικά είδη εδώ, και ακολουθήστε το Twitter feed ή το hashtag για να μείνετε ενημερωμένες γύρω από τους τρέχοντες πειστικούς σχεδιασμούς.

Μοιραστείτε τα Screenshots: Τραβήξτε ένα στιγμιότυπο απ’ την οθόνη σας κάθε φορά που συναντάτε πειστικούς σχεδιασμούς στο διαδίκτυο και μοιραστείτε τα με τις φίλες σας (παραλείποντας οποιεσδήποτε προσωπικές σας λεπτομέρειες – η ιδιωτικότητα πρώτα!). Μπορείτε επίσης να ζητήσετε απ’ τις εταιρείες να αλλάξουν τις πρακτικές τους.

Παραμείνετε ήρεμοι: Αν υπάρχει κάποιο ρολόι αντίστροφης μέτρησης σε μια σελίδα αγορών, αναρωτηθείτε, «Είναι πραγματικά επείγον;» Αν βρεθείτε να κάνετε κλικ σε ένα κουμπί όταν δεν θέλατε πραγματικά, σκεφτείτε τη διατύπωση που έχει χρησιμοποιηθεί πάνω στα κουμπιά ή τα χρώματα που χρησιμοποιεί η υπηρεσία. Αν αισθανθείτε σύγχυση, μην σκεφτείτε αυτόματα ότι κάνετε λάθος -σκεφτείτε τις λέξεις που χρησιμοποιεί η ιστοσελίδα ή η εφαρμογή, καθώς μπορεί να είναι ασαφείς.

Για να δείτε μερικά παραδείγματα σκοτεινών μοτίβων και πώς μπορείτε να τα διακρίνετε, δείτε το άρθρο «Το Internet Με Έβαλε να το Κάνω: Βρείτε τη Σαφήνεια Ανάμεσα σε Πολύπλοκους Σχεδιασμούς»


3. Ενημερωση σχετικα με τα media

Ακριβώς όπως μπορείτε να μάθετε να είστε πιο έξυπνοι από τις λειτουργίες και τα design τα οποία προσπαθούν συνεχώς να σας πείσουν να κάνετε scroll και click, μπορείτε επίσης να γίνετε καλοί στο να διακρίνετε νέα ή post τα οποία στοχεύουν στον να σας παραπλανήσουν.

Θα έχετε ακούσει ήδη σχετικά με το πρόβλημα της ‘παραπληροφόρησης’ και τα ‘fake news’. Μπορείτε να ανακαλύπτετε την παραπληροφόρηση εάν συνηθίσετε να ασκείτε κριτική για όλα τα νέα τα οποία διαβάζετε, ειδικά εάν αυτά μοιάζουν να είναι αναπάντεχα, εξωφρενικά ή πολύ καλά για να είναι αληθινά.

Τελικά, θα θέλετε να επιβεβαιώνετε ποια νέα είναι αληθινά ή ψεύτικα - ειδικά αν σκοπεύετε να τα μοιραστείτε με φίλους ή την οικογένεια σας.

  • Από ποια ιστοσελίδα είναι αυτό;
  • Ποιος το έγραψε (και πότε);
  • Τι λέει ολόκληρο το άρθρο, πέρα από τον τίτλο;
  • Ποιες είναι οι πηγές στις οποίες αναφέρεται;

Εάν νομίζετε ότι είναι παραπλανητικό και θέλετε να το σταματήσετε από το να διαδοθεί, οι περισσότερες πλατφόρμες έχουν ένα σημείο στις ιστοσελίδες τους όπου μπορείτε να αναφέρετε το άρθρο. Μπορείτε επίσης να αποφασίσετε εάν θα σταματήσετε να ακολουθείτε τον λογαριασμό ο οποίος το δημοσιοποίησε.

Για να μάθετε περισσότερα για τα fake news δείτε την σχετική ενότητα: «Ανάψτε το Φως: Βρείτε την αλήθεια στο Διαδίκτυο».


4. Κάντε τον Εαυτό σας Να Ακουστεί

Αν δεν είστε χαρούμενοι με τους εθιστικούς και πειστικούς σχεδιασμούς ή την παραπληροφόρηση σε ιστοσελίδες, μπορείτε να στείλετε email, να γράψετε στο Twitter και να γνωστοποιήσετε στις εταιρείες ότι δεν συμφωνείτε με τις πρακτικές τους. Όταν οι εταιρείες πιέζονται να κάνουν κάτι από τους χρήστες τους (από τα πιο πολύτιμα περιουσιακά τους στοιχεία) υπάρχει μια πιθανότητα να αλλάξουν.

Αν δεν νιώθετε ότι η γνώμη σας δεν ακούγεται, υπάρχει κάτι πραγματικά δυνατό που μπορείτε να κάνετε: χρησιμοποιήστε ένα διαφορετικό site ή εφαρμογή. Αν τους έχετε δείξει ότι είστε δυσαρεστημένοι με κάτι που κάνει μια ιστοσελίδα ή εφαρμογή και τους ενημερώσετε ότι σταματήσατε να τη χρησιμοποιείτε ή την απεγκαταστήσετε(και το τολμήσουν και άλλοι άνθρωποι) θα το παρατηρήσουν.

Για περισσότερες συμβουλές για να διακρίνετε το ψηφιακά σχεδιαστικά τρικ, δείτε το άρθρο «Το Internet Με Έβαλε να το Κάνω: Βρείτε τη Σαφήνεια Ανάμεσα σε Μπερδεμένους Σχεδιασμούς».


5. Διαδώστε το

Διαδώστε το! Αυτή είναι μια συμβουλή που ξεχνιέται εύκολα, αλλά μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση. Πείτε στον περίγυρό σας, την οικογένεια και τους συνεργάτες σας για τα πράγματα που παρατηρείτε και ζητήστε τους ακόμη να έρθουν μαζί σας σε αυτό το detox!

Όλοι παλεύουν να διαχειριστούν τις τηλεφωνικές τους συνήθειες. Το σημαντικό είναι να βρείτε έναν τρόπο που να είναι σωστός για εσάς και να ταιριάζει στον τρόπο ζωής σας.

Πειραματιστείτε μέχρι να βρείτε τι σας ταιριάζει πραγματικά και κάντε update στις συνήθειες σας καθώς αλλάζουν οι ανάγκες σας. Δεν υπάρχει μια λύση που να τα κάνει όλα.

Και τέλος, ενημερώστε για τις επιλογές που κάνετε σχετικά με την τεχνολογία με τους γύρω σας. Ας πούμε, αποφασίστε ότι δεν θα είστε προσβάσιμοι στο messenger κάθε μέρα μετά τις 8μμ επειδή τότε ξεκινάτε τη ρουτίνα σας μακριά απ’ την οθόνη: πείτε το στην οικογένεια και τον περίγυρό σας σας έτσι ώστε αντ’ αυτού να σας πάρουν τηλέφωνο ή να έρθουν στο σπίτι σας.

Κρατήστε ανοιχτό τον διάλογο, κάντε ερωτήσεις, λάβετε απαντήσειςκαι θα μπορείτε να ζήσετε μια ισορροπημένη διαδικτυακή ζωή που θα σας ταιριάζει.

Αν αυτά τα βήματα δούλεψαν για εσάς και νιώθετε πιο ισορροπημένοι, τότε γιατί δεν δοκιμάζετε να διαβάσετε την ενότητα «Τα Έξυπνα Τηλέφωνα Απαιτούν Έξυπνες Συνήθειες;».

Τελευταία ενημέρωση στις: 5/7/2021