Houd controle over je smartphonegegevens
om je online privacy te vergroten
Hier kun je deze handleiding downloaden en printen. Vertel over je ervaringen met Data Detox, blijf op de hoogte of krijg inspiratie door te schrijven naar Safa via datadetox@tacticaltech.org!
Als je nadenkt over wat je gegevens prijsgeven over jou lijkt dat op het eerste gezicht niet belangrijk: wat boeit het iemand anders dat je groot fan bent van Nederlandse hits, dat je meer schoenen koopt dan je nodig hebt of dat je je vakantie een jaar van tevoren boekt?
Het probleem is wat er met die gegevens gebeurt. Als ze in de loop der tijd worden samengevoegd, ontstaan er persoonlijke digitale patronen: je gewoontes, locaties, relaties, voorkeuren, overtuigingen en geheimen worden tot in detail blootgelegd aan degenen die de gegevens verzamelen en eraan verdienen, zoals bedrijven en datahandelaars.
Met het volgen van deze afkickcursus word je ervan bewust hoe en waarom dit allemaal gebeurt en leer je praktische stappen te zetten om de datasporen die je op het internet achterlaat te beheersen.
Aan de slag!
1. Verander de naam van je telefoon
Het kan zijn dat je in het verleden je telefoon een naam hebt gegeven voor wifi, bluetooth of beide – of dat er automatisch een naam is aangemaakt tijdens de installatie.
Dat betekent dat 'telefoon van Janneke Jonkman’ zichtbaar is voor de eigenaar van het wifi-netwerk en, als je bluetooth hebt ingeschakeld, voor iedereen in de buurt die zijn bluetooth ook aan heeft staan.
Als je een café, gym of winkel inloopt vertel je niet aan iedereen hoe je heet en dat zou je telefoon ook niet moeten doen.
Je kunt de naam van je telefoon wijzigen naar iets wat minder identificerend is, maar nog steeds uniek voor jou. Zo doe je dat:
Android:
- Wifi-naam veranderen:
- Instellingen →
- Wifi →
menu →
- Geavanceerd / Meer eigenschappen →
- Wi-Fi Direct →
- Apparaatnaam veranderen
- Bluetooth-naam veranderen:
- Instellingen →
- Bluetooth →
- Zet Bluetooth aan als die uitstaat →
- Apparaatnaam veranderen →
- Zet Bluetooth uit
iPhone:
- Telefoonnaam veranderen:
- Instellingen →
- Algemeen →
- Info →
- Verander de naam
Inspiratie nodig? Misschien de naam van je favoriete tv-persoonlijkheid of een zinnetje zoals 'Sesam open u'?
Wil je meer tips over hoe je je telefoon beter afschermt? Leer hoe je ‘m een nieuwe start geeft!
2. Wis je locatiesporen
De locatiedata lijken misschien willekeurige stukjes informatie, maar al die stukjes samen onthullen belangrijke gegevens over jou en je gewoontes, zoals je woonplaats, waar je werkt en waar je naartoe gaat met je vrienden. Daarom zijn die gegevens zeer gewild bij veel bedrijven en datahandelaars.
Het is dan misschien wel normaal dat de kaarten-app toegang heeft tot waar je bent, maar het zal je verbazen hoeveel andere apps je toestemming hebt gegeven voor toegang tot jouw locatie.
Je kunt per app de instellingen beheren en de locatievoorzieningen uitschakelen. Bekijk welke apps de locatievoorziening eigenlijk niet nodig hebben om goed te kunnen werken (moet een game echt weten waar je bent?) en voor welke apps je de locatievoorziening liever uitschakelt:
Android:
- Instellingen →
- Apps →
- Locatietoegang per app beheren
iPhone:
- Instellingen →
- Privacy →
- Locatievoorzieningen →
- Locatietoegang per app beheren
Of zet de locatie-informatie voor je hele telefoon uit als je hem niet actief gebruikt. Daardoor gaat je batterij ook langer mee – bonus! Je kunt de locatie-informatie weer aanzetten als je, bijvoorbeeld, de gps of weer-app gebruikt.
Android:
- Instellingen →
- Beveiliging & locatie / Locatie →
- Zet locatie uit
iPhone:
- Instellingen →
- Privacy →
- Locatievoorzieningen →
- Zet ze uit
Voor tips over hoe je de locatiediensten van Google Maps en andere Google-accounts uitzet, ga je naar Je leven ont-Googelen.
3. Apps opruimen
De apps die je gebruikt voor social media, games en het weerbericht hebben interesse in je gegevens... en de kans is groot dat ze veel van die gegevens verzamelen.
De apps die je nooit gebruikt kun je beter van je telefoon verwijderen, want het is een perfecte manier om je digitale ik te detoxen.
Bovendien krijg je met zo'n schoonmaakactie weer meer ruimte op je telefoon, je verbruikt minder data en je batterij gaat langer mee. Het is zelfs mogelijk dat, afhankelijk van de app, alles weer beter gaat werken.
Android:
- Instellingen →
- Apps →
- Selecteer de app die je wilt verwijderen →
- Verwijderen
iPhone:
- Hou het app-icoontje ingedrukt totdat er een menu verschijnt
- Selecteer de optie app verwijderen.
- Bevestig verwijderen van de app.
Als je hebt betaald voor een dienst, zorg er dan voor dat je eventuele toekomstige betalingen cancelt (zodat je geen onwelkome rekeningen krijgt). De stappen om dat te regelen zijn voor iedere dienst anders, dus kijk op hun FAQ-pagina of neem contact op met de klantenservice zodat ze je kunnen helpen.
Een app-opruiming kan een aanzienlijk verschil maken in de hoeveelheid data die je vrijgeeft. En dat is van invloed op de hoeveelheid gegevens die bedrijven kunnen verzamelen en gebruiken om meer over je te weten te komen. Er is voor veel apps een alternatief dat net zo goed werkt, maar dan zonder jouw data te verzamelen of aan anderen te verkopen.
Je kunt aanbevelingen vinden in het Alternatieve appcentrum
Als het je te ver gaat om alle tools die je gebruikt te vervangen, begin dan met één of twee tools. Kijk om te beginnen eens naar je browser: kun je die vervangen door Firefox, DuckDuckGo of een andere dienst die meer privacy biedt?
Wil je meer tips over hoe je je apps opschoont? Probeer dan een grote app-schoonmaak!
4. Wis je sporen
De browser op je telefoon slaat veel informatie over jou op– waar je bent, wat je zoekt, welke websites je gebruikt – en kan die informatie weggeven.
Je kunt de controle over een deel van die informatie terugkrijgen als je een aantal veranderingen doorvoert.
Telefoons, tablets en computers zijn vaak voorzien van een vooraf geïnstalleerde browser die minder privacyvriendelijk is. In plaats daarvan kan je een browser downloaden en gebruiken die standaard meer privacy biedt en die je beschermt tegen trackers.
En om je privacy nog beter te beschermen kun je add-ons en extensies installeren (dat zijn makkelijk te installeren mini-programmaatjes voor je browser die je online activiteit nog beter afschermen).
Om spiedende advertenties en onzichtbare trackers te blokkeren, installeer je uBlock Origin (voor Chrome, Safari en Firefox) of Privacy Badger (voor Chrome, Firefox en Opera).
Om je verbinding met websites zo goed mogelijk te beveiligen, installeer je HTTPS Everywhere: een browserextensie die ervoor zorgt dat de communicatie tussen je browser en veel belangrijke websites wordt versleuteld en beschermd. Als je dit een nuttige functie vindt en Safari gebruikt, kies dan als standaard zoekmachine eentje die niet van Google is, zoals DuckDuckGo, die je automatisch omleidt naar een versleutelde verbinding.
Firefox biedt veel verschillende manieren om je browser verder te versterken. Kijk voor de vele mogelijkheden op addons.mozilla.org.
Zoek je nog meer manieren om je browser te versterken? Duik in de uitgebreide browserboosterwereld!
5. Ont-tag jezelf en anderen
Heb je geholpen bij het opbouwen van de gegevensberg van je vrienden doordat je ze wel eens hebt getagd in foto's en berichten?
Je kunt hun gegevensberg afgraven (en je geweten sussen) door die tags te verwijderen in zoveel mogelijk foto's en berichten.
Geef het door! Betrek je vrienden, familie en collega's ook bij het beheersen van die losgeslagen data. Als we allemaal samenwerken om onze datasporen onder controle te houden kunnen we elkaar beter helpen bij het detoxen.
Als deze stappen voor jou werken en je je beter voelt nu je die gegevenslast van je hebt afgeschud, ga er dan voor: Je leven ont-Googelen of Je socialmediaprofiel renoveren. En als je gewoon je telefoon wat minder vaak wilt gebruiken, neem dan eens een kijkje bij Smartphones vragen om slimme gewoontes.
