Sortu pasahitz seguruagoak eta indartsuagoak
Online kontu guztietarako edo gehienetarako pasahitz bera berrerabiltzen ari zara? Pasahitz seguruak buruz ikasteko hain zailak izan daitezkeenez, baliteke behin eta berriz berrerabili behar izatea pasahitz berdina. Edo pasahitz sinpleak erabil ditzakezu, ahulak direnak.
Eta horrela pirateatzen dira kontuak. Hori ez da pirateriako kode edo trebetasun espezializatuengatik gertatzen. Pasahitz errazen bidez bakarrik gertatzen da.
"Hacker" izeneko bat kontuetan sartzen saiatzen denean, egin behar duen gauza bakarra ordenagailu bat eduki eta pasahitz ezagun guztiak probatzea da. Zure gertuko norbait ere izan daiteke. Agian, zure bizitzako data garrantzitsuak, taldeak, maskotak edo pertsonak ezagutuko dituzte, edo, besterik gabe, beste nonbait erabiltzen duzun pasahitza jakingo dute.
Baina ez etsi! Hemen daukazu gaur egungo gomendiorik onena.
PASAHITZ INDARTSU BATERAKO GAKOA: LUZEA, BAKARRA, AUSAZKOA
Lehen mailako pasahitzak sortzea zaila izan badaiteke ere, hemen gaude erraza izan daitekeela esateko. Egin behar duzun guztia oinarrizko printzipio batzuei jarraitzea da, eta laguntza apur bat ere lor dezakezu gure lagunarengandik, pasahitzen administratzailearengandik hain zuzen ere. Zure pasahitzak luzeak, bakarrak, ausazkoak eta pasahitz zifratuen administratzaile batean biltegiratuak izan behar dira. Ikus dezagun horietako bakoitza zehatzago.
Luzeak
Pasahitza zenbat eta luzeagoa izan, orduan eta zailagoa izango da asmatzea, eta horrek indartsuago bihurtzen du. Gutxienez, zure pasahitz guztiek zortzi karakterekoak izan behar dira luzeran. Idealki, 16-20 karaktere ingurukoak izan beharko lirateke.
Bakarra
Pasahitz bera hainbat lekutan erabiltzea zure segurtasunerako arrisku handienetako bat da. Idealki, leku bakoitzean erabiltzen duzun pasahitz bakoitzak desberdina izan beharko luke. (Pasahitz guztiak memorizatzea arazo bat dela uste duzu? Lasai, aurrerago ikusiko dugu nola gorde ditzakezun).
Ausazkoa
Horrek esan nahi du zure pasahitzak ez duela forma logikorik jarraitzen eta, beraz, ez dela erraza asmatzen inorentzat (zuretzat barne). Zuretzat zerbait esan nahi duten zenbakiak saihesten ari zara horrela (zure urtebetetzea edo helbidea, adibidez), eta letrek edo esaldiek ez dute errima edo zentzurik.
Ideia bitxia badirudi ere, erraz gogoratu ezin duzun pasahitz bat aukeratzea, administratzaile enkriptatu batean ausazko pasahitzak edukitzeak (jarraian azalduko dugu) aukera gutxiago ematen du gune bateko informazioa zure aurka erabiltzeko beste leku batean.
Baliteke galdera hau egitea: "Baina nola gogoratu behar ditut ehunka pasahitz luze, bakar eta ausazkoak?!" Erabili pasahitz zifratuen administratzaile bat laguntza moduan.
Aztertu zure pasahitz-trebetasun berriak: asma al dezakezu pasahitz-estrategia hauetatik zein den seguruagoa?
Pasahitzak maiz aldatu
Segurua
Ez segurua
Letra, zenbaki eta sinbolo berezien konbinazio bat erabili
Segurua
Ez segurua
Pasahitzezko esaldi bat pasahitz baten ordez erabili.
Segurua
Ez segurua
Zure pasahitzak idaztea
Segurua
Ez segurua
Garrantzi handiagoko edo txikiagoko lekuetarako pasahitzen “mailak” izatea
Segurua
Ez segurua
ERABILI PASAHITZ ZIFRATUEN ADMINISTRATZAILE BAT
Idealki, pasahitzen administratzaile bat erabili behar duzu, pasahitz guztiak sortzeko eta biltegiratzeko. Pasahitzen administratzaile bat (hala nola 1Password eta KeePassXC, askotan segurtasun-adituek gomendatzen dutenak), funtsean aplikazio bat da, eta haren helburu bakarra zure saio-hasierako kredentzialak eta isilpeko beste datu batzuk babestea da.
"Zifratzeak" esan nahi du, beste edonorentzat, zure informazioak kode desordenatu eta guztiz ezagutezina dirudiela. "Datuak desintoxikatzeko kit" terminoa enkriptatuz gero, honela ager daiteke: "AG +% $37/94" edo "77GDa5T45!" (Adibidez).
Pasahitzen administratzaileek zifratze segurua eta beste segurtasun-neurri batzuk erabiltzen dituzte, hala nola "blokeoa" segurtasuna mantentzeko. Eskainitako pasahitzen administratzaileetan zifratzea da duen babesik onena: askoz ere probableagoa da bere pasahitzak asmatuak edo bortxaketa batean erakutsiak izatea, norbaitek bere pasahitzen administratzailearentzat zifratua hautsiko duena.
Software honen beste onura bat da benetan ausazkoak diren pasahitzak sor ditzakeela zuretzat. Pasahitzen administratzaile gehienek zure pasahitzak sinkronizatzea ahalbidetzen dute gailuen artean, baita konfiguratzea ere, zure familiarekin edo lankideekin pasahitz batzuk partekatu ahal izateko.
Zure kontuak seguruago mantentzeko, ez erabili "gogoratu" edo "gorde pasahitz hau" funtzioak webgune batean edo zure nabigatzailean. Ikas ezazu pasahitzen administratzaileak pasahitz bat gordetzeko unea iristen denean eskaintzen dizun leiho bakarra ezagutzen. Hobe esanda, pasahitza eskuz kopiatu eta administratzaile horri eman.
PASAHITZEN ADMINISTRATZAILE BAT ERABILTZEKO AHOLKUAK
Zure pasahitzak seguruagoak izan daitezen, erabili administratzaile enkriptatu bat. Jarraian, pasahitz bat sortzeko zure bidea sinplifikatuko duen aholku gehigarri batzuk aurkezten dira.
1. Pasahitzen administratzaile bat aukeratu
Aukera bikain batzuk 1Password edo KeePassXC dira. KeePass doakoa da, baina jendeari askotan zailagoa egiten zaio erabiltzea. 1Password ere aurki dezakezu, harpidetza-tarifa bat kobratzen duena, errazagoa dena erabiltzen eta behar dituzun funtzioak dituena. Pasahitzen administratzaile bat baino ez duzu behar, eta egunero erabiliko duzun zerbait izango da; beraz, ikertu pixka bat eta aukeratu zure beharretara ondoen egokitzen dena.
2. Instalatu
Lehenik, instalatu zure administratzaile hautatua zure ordenagailuan, gero zure telefonoan. Pasahitzen administratzaileak teklatu osoarekin erabiltzea errazagoa izateaz gain, telefonoa galduz gero erabiltzeko segurtasun-kopia prest izango duzula ere esan nahi du.
Pasahitzen administratzailea konfiguratzeko urrats zehatzagoak lortzeko, kontsultatu baliabide hauek:
- 1Password: hasten
- KeePassXC: hasiera azkarreko gida
Errazagoa izan dadin, nabigatzailearen luzapena instala dezakezu pasahitzen administratzailearentzat (aurreko baliabideen esteketan aurki daitezke urratsak). Horri esker, zure erabiltzaile-izena eta pasahitza erraz kopiatu eta itsatsi ditzakezu webguneetan. (Berriro ere: hau ez da zure nabigatzailearen pasahitzen administratzailea bezalakoa; zifratze indartsuagoa eta beste babes batzuk ditu).
3. Egin pasahitz bat zure pasahitzen administratzailearentzat
Pasahitzen administratzaileak esaldi sendo bat sortzeko eskatuko dizu: hitz gutxi batzuk izan behar ditu, eta ez beste nonbait erabili duzun zerbait.
Errepikatu pasahitza buruz ikasi arte! Egunero erabili beharko duzu eta. Baliteke idatzi eta kajoi seguru eta itxi batean gorde nahi izatea, edo diru-zorroan gorde nahi izatea denbora batez, buruz ikasi arte. Gogoratu: hau izango da zure kontu guztien gakoa.
4. Biltzea eta biltegiratzea
Zure kontuaren xehetasunak pasahitzen administratzailean biltzen eta gordetzen hasten zarenean, baliteke uste baino kontu gehiago izatea irekita. Bilketa-prozesuak aste batzuk atzeratu ditzake erabiltzen ari zaren guztia, gogoratzen eta biltegiratzen duzun arte. Aukera ona da, halaber, irekita dituzun kontuak gertutik ikusteko eta oraindik nahi dituzun edo erabili gabeko kontu batzuk itxi nahi dituzun erabakitzeko.
Bitarte horretan, erosoago senti zaitezke pasahitzen administratzailearekin, eta benetan ziurta dezakezu pasahitz hori buruz ikasteaz!
5. Indartu zure pasahitzak
Orain, zure pasahitzen administratzailearen erabileran praktika lortu duzunez, zure pasahitzak sendotzeko ordua da!
Hasteko, hiru kontu garrantzitsu aukeratu: demagun zure bankua edo kreditu-txartela, sare sozialen kontu gogokoena eta gehien erabiltzen duzun erosketa-gunea. Ez hasi zure ohiko posta elektronikoko kontuarekin: litekeena da hori izatea beste kontu horiek berreskuratzeko gakoa. Lehenik eta behin, beste leku batzuekin praktikatu behar duzu, zure pasahitzen administratzailea erraztasunez erabiltzen duzun arte.
Aldatu pasahitza hiru leku horietako bakoitzean, pasahitzaren administratzaileak pasahitz seguru bat sortzeko eta gordetzeko moduari buruz emandako jarraibideak betez.
Orain da garaia posta elektronikoko kontu erabakigarri horri heltzeko.
Aholku gehiago
Ez dituzu pasahitz guztiak batera aldatu behar! Denborarekin, erabiltzen duzun beste gune batera joaten zaren bakoitzean, aldatu zure pasahitza eta gorde zure pasahitzen administratzailean. Laster ikusiko duzu zure pasahitzen administratzailea erabiltzen ari zarela denbora guztian, eta zure kontu guztiak seguruago bihurtzen ari direla.
Zure segurtasuna hurrengo mailara eramateko, egiaztatu zure nabigatzaileak oraindik pasahitzak ez dituela gordetzen, eta esaiozu pasahitzak ez gordetzeko (edo, egia esan, ordaintzeko metodoak!). Nabigatzaile gehienetan (Safari, Edge, Chrome, Firefox, Explorer, etab.), "Ezarpenak" edo "lehentasunak" estekan sartu behar zara, "pasahitzak" atalean. Han gordetako pasahitzak ezabatzeko aukera ere eman beharko lukete.
Pasahitza ahaztu duzu edo leku batetik blokeatu dute? Ez dago arazorik. Erabili, besterik gabe, "Pasahitza ahaztu dut" aukera, eta gorde pasahitz berria zure administratzailean, berrezartzen duzunean.
Eta, azkenik, zoaz zeure erritmora. Segurtasun digitala bidaia bat da, ez lasterketa bat. Garrantzitsuena da eroso, seguru eta lasai sentitzea.
Artikulua hau gustatu bazaizu, ikusi ondorengoak: